2 Mayıs 2016 Pazartesi

DAY FOR NIGHT (La nuit américaine) - (1973)

DAY for NIGHT   (La nuit américaine)

François Truffaut'un içindeki sinema sevgisini önceki filmlerine nazaran daha da belirgin bir şekilde ortaya koyduğu bu filminin başrollerinde Jacqueline Bisset, Jean-Pierre Leaud, Valentina Cortese, Jean-Pierre Aumont ve yönetmen Ferrand rolünde François Truffaut var.

Valentina Cortese'in başı çektiği profesyonel oyuncular gayet iyi performanslar sergiliyorlar. Truffaut yardımcı karakterlerin bazılarını profesyonel aktörler arasından bazılarını da set ekibi çalışanlarının arasından seçmiş.

Filmin senaryosunu François Truffaut, uzun zaman birlikte çalıştığı dostları Suzanne Schiffman ve Jean-Louis Richard ile birlikte yazmış.

Film içinde bir film olan Day for Night, bir film ekibinin filmin ilk çekim gününden son çekim gününe kadar yaşadıkları olayları, karakterlerin içsel ve dışsal çatışmalarını ve duygu durumlarını sergiliyor. Ve tüm bunlar bir film setinin merkezinde ya da yörüngesinde yaşanıyor.

Sinema sanatı ve film yapımı üzerine birçok özlü sözü barındıran filmin ismi de teknik bir sinema jargonundan geliyor. Amerikalıların gece sahnelerini gündüz çekmek için geliştirdiği kamera filtresiyle çekim yapmaya jargonda Day for Night ya da Fransızca ifadesiyle La nuit américaine (Amerikan gecesi) deniyor.

Film Truffaut'un sinema sevgisini, sinemaya bakışını yansıtırken aynı zamanda onun sinema çalışanlarına, oyunculara, sinemasını şekillendiren yönetmenlere ve elbette -değişmeyen bir Truffaut teması olarak- kadınlara karşı olan sevgi ve hayranlığını da yansıtıyor.

Tabii filmi beğenmeyenler de olmuş. Mesela, Truffaut'un bu filmdeki yaklaşımını beğenmeyen Goddard'ın Truffaut'a sert bir üslupla yazdığı eleştirel mektup sonrası ikilinin girdiği "mektup kavgası" sonucunda iki eski dostun araları açılmış ve sonrasında da düzelmemiş.

Yönetmenlerin sinemaya olan sevgilerini yine sinemayla, filmle yansıtmaları gayet doğal bir yaklaşım. Bu filmin öncesinde de sonrasında da nicesi çekildi ve çekilecek. Ve özellikle sinema yapma, film çekme aşkıyla yanıp fırsat bulamayanların bu filmleri daha da bir heyecanla ve imrenerek izlediğini ve izleyeceğini de belirtmeliyim; kendimden biliyorum.

Dört dalda (En İyi Yönetmen, Senaryo, Yardımcı Oyuncu ve Yabancı Film) Oscar'a aday olan film törenden En İyi Yabancı Film Oscar'ını alarak ayrılmış. Kurgusunun ise es geçildiğini düşünüyorum.

İlgilisine...

DODES'KA-DEN (Dodesukaden) - (1970)

Kurosawa'nın kendi resimlerinden yapılan DVD kapağı.
DODES'KA-DEN

Akira Kurosawa'nın yönettiği filmin senaryosunu Shugoro Yamamoto'nun Kisetsu no nai machi (The Town without Seasons) adlı kitabından Akira Kurosawa, Hideo Oguni ve Shinobu Hashimoto uyarlamış.

Filmde Tokyo'nun varoşlarından bir çok karakterin hikayesini izliyoruz.

Bu arada filmin ismi -filmdeki ilk karakter tramvay kullandığını hayal eden bir çocuk- Japonca tramvay sesinin taklidinden geliyor.

Film Kurosawa'nın ilk renkli filmi ve usta yönetmen -biraz masalsı ve fantezi olan filminde- canlı renkleri bir hayli kullanmış. Filmin görüntü yönetmenleri ileride Ran ile Oscar'a aday olacak olan Takao Saito ve Yasumichi Fukuzawa.



Kurosawa değişen Japon sineması ve ekonomisi nedeniyle filmi ancak beş yıl içinde finanse edebilmiş. Eskiden ortalama bir ya da iki yılda bir, hatta bazen yılda iki film yapabilen usta yönetmene Red Beard'dan sonraki bu beş yıllık ara çok uzun ve ağır gelmiş. Öyle ki Kurosawa'nın Dodes'ka-Den'in çekeceği ilk sahnesinde motor derken sesinin titrediği ve duygusallaştığı setten anlatılanlar arasında.

Filmi Toho stüdyoları ile Kurosawa'nın diğer önemli yönetmenlerle kurduğu -Masaki Kobayashi, Keisuke Kinoshita ve Kon Ichikawa- Shiki no kai (The Four Horseman Club) adlı şirket finanse etmiş.

Film, En İyi Yabancı Film Oscar'ına aday olsa da maalesef gişede zarar edip zaten depresif bir durumda olan Kurosawa'yı intihar teşebbüsüne götüren sebeplerden de biri olmuş. Bu olayın ardından usta yönetmenin sinemaya dönmesi ve Dersu Uzala'yı yapması ise yine sıkıntılı bir beş yılını alacaktır.

Dodes'ka-den canlı renklerle sarılmış masalsı bir dünyada geçen duygusal, acı ve gerçekçi bir yolculuk filmi.

İlgilisine...

imdb