1 Temmuz 2018 Pazar

ONLY ANGELS HAVE WINGS - (1939)

ONLY ANGELS HAVE WINGS

Howard Hawks'ın yönettiği havacılığın binbir tehlikesiyle şekillenen bu dramatik macera filminin başrollerinde Cary Grant ve Jean Arthur var.

Hawks ve Grant günümüzde bir klasik olmuş ama gösterime çıktığı yıl gişede büyük bir hüsrana uğrayan Bring It Up Baby'den hemen sonra bu filmde yine bir araya geliyorlar. 

Hawks ticari açıdan başarılı bir filme ihtiyaç duyduğundan kendisinin de büyük ilgi duyduğu (ki pilotluk yapmış) havacılık filmlerine yönelmiş. Çünkü o dönem havacılık gelişmekte ve halk bu konuya büyük bir ilgi göstermekteymiş. Nitekim o dönem havacılığı ve pilotları merkezine alan birçok film yapılmış. Örneğin, yine Hawks'ın The Dawn Petrol, Ceiling Zero ya da en ünlülerinden Howard Hughes'un Hell's Angels gibi.

Filmin senaryosunu Howard Hawks'ın öyküsünden Jules Furthman yazmış.

Barranca'ya demir atan yolcu gemisinden etrafı gezmek için inen Bonnie Lee iki Amerikan pilotla karşılaşır ve onların çalıştıkları Barranca Havayolları'na yolu düşer. Orada yöneticileri olan gözü pek pilot Geoff'la tanışır ve Geoff'un tüm katılığına ve maçoluğuna rağmen ona kısa sürede aşık olur. Bonnie gemisine binmez ve bu pilot grubuyla kalmaya başlar.

Cary Grant katı ve maço Geoff karakterini başarıyla canlandırırken film ilerledikçe karaktere ince bir hassasiyet katıyor - ki final sahnesinde bu açıkça görünüyor-. Jean Arthur ise Hawks'ın klasik güçlü, lafını esirgemeyen kadın karakterlerinden biri olan Bonnie Lee'yi oynuyor.

Yardımcı rollerde Thomas Mitchell (Kid) ve Richard Barthelmess(Bat) öne çıkan oyuncular. Ayrıca Dutch rolündeki Sig Ruman'ı ve henüz yıldız mertebesine ulaşmamış olan 21 yaşındaki Rita Hayworth'u da unutmayalım.

Yönetmen Howard Hawks gerilim ve atmosfer yaratmada başarılı olduğu kadar erkeklerden oluşan grupları ve onların aralarındaki bağları yansıtmada da gayet usta. Ayrıca havacılık geçmişinde edindiği tecrübe ve bilgileri de filmin detaylarına ekleyerek filmi daha gerçekçi ve zengin kılmış.

Bu arada uçakta nitrogliserin taşındığı sahneyi izleyince Wages of Fear'ı hatırlayıp onun uçakta geçen bir yeniden yapımını hayal etmediğimi söyleyemem:)

Filmin aydınlatması Hawks'ın istediği atmosferi başarıyla veriyor. Filmde birçok gece sahnesi var ve gölgelerin kullanımı/yaratımı başarılı ve dramatik açıdan etkili. Ayrıca gündüz uçuşundaki uçağın -dağların/tepelerin üzerinden geçerken- havadan görüntülendiği sahnedeki çekim hâlâ etkili ve güzel. Filmin görüntü yönetmeni Joseph Walker.

Filmin minyatür olarak çekilmiş gece uçuşu ve uçak kazası sahneleri de çok başarılı. Ayrıca uçağın hasta almak için tepeye indiği sahnedeki tehlike hissini arttırmak için düzlüğün sonuna yamaç resmi (matte painting) eklenerek yapılan matte çekim de çok başarılı; öyle ki dikkatli bakmazsanız farketmeyebilirsiniz bile. Filmin Oscar'a aday olan görsel efekt çekimlerinin sahibi Roy Davidson. Ayrıca filmin ses efektleri de gayet başarılı ve En İyi Efektler dalında(o yıllarda görsel ve ses efektleri ödülü tek ödül) sesçi Edwin C. Hahn Akademi Ödülüne aday gösterilmiş.

İlgilisine...

THE FLIGHT OF THE PHOENIX - (1965)

THE FLIGHT OF THE PHOENIX

Robert Aldrich'in yönettiği bu heyecanlı hayatta kalma(survival) filminin başrollerinde James Stewart, Richard Attenborough ve Hardy Krüger var.

Pilot Frank Towns motor arızası sonucu Sahra çölüne acil iniş yapar. Kazadan kurtulan bir düzine adamın yiyecek olarak bolca hurmaları olsa da suları sınırlıdır. Hayatta kalmak ve kurtulmak için aralarında bulunan bir "uçak tasarımcısı" ortaya sıra dışı bir fikir atar.

Filmin senaryosunu Elleston Trevor'un aynı adlı romanından Lukas Heller uyarlamış. Karakterlerin hepsi incelikle karakterize edilmişler(egoları, kusurları, zayıflıkları ve zamanla bozulan akıl sağlıkları vs.) ve hepsi de akılda kalıcılar. Tabii bunda oyuncuların başarılı performanslarının da büyük katkısı var.

Filmin hemen hemen tüm oyuncuları yetenekli ve tanınmış oyunculardan oluşuyor: Ernest Borgnine, Peter Finch, George Kennedy, Christian Marquand, Ronald Fraser, Ian Bannen gibi...

Filmde görünen tek kadın ise çölde Ronald Fraser'ın karakterinin gördüğü seraptaki dansöz. Bu sahne hem karakterin durumunu/hissiyatını yansıtmak hem de testosteronu yüksek olan bu filme bir kadın eli değdirerek jeneriğe ve postere bir kadını koyabilmek olsa gerek.

Robert Aldrich yine tematik olarak bir grup erkeği bir araya getiriyor ve onlar bir soruna çözüm ararlarken ya da bir görevi tamamlamaya çalışırlarken onların aralarındaki bağları ve çatışmaları ortaya koyuyor. Özellikle bir sonraki filmi olan The Dirty Dozen bu anlamda yönetmenin akla gelen ilk filmlerinden biri.

Film gösterime çıktığında eleştirmenlerden karışık eleştiriler almış ve gişede de pek başarılı olamamış. Ancak yine de En İyi Yardımcı Oyuncu(Ian Bannen) dalında ve En İyi Kurgu(Michael Luciano) dalında Oscar'a aday gösterilmiş. Yıllar içinde ise film sinemaseverler tarafından kült statüsüne taşınmış.

The Flight of the Phoenix çok iyi karakter dinamiklerine sahip senaryosuyla iyi yönetilmiş ve iyi oynanmış bir macera, bir hayatta kalma mücadelesi filmi.

İlgilisine...