1 Eylül 2018 Cumartesi

IT CAME FROM OUTER SPACE - (1953)

IT CAME FROM OUTER SPACE

Jack Arnold'un yönettiği bu kült bilimkurgu klasiğinin başrollerinde Richard Carlson, Barbara Rush ve Charles Drake var.

Ray Bradbury'nin romanından uyarlanan filmin tretmanını bizzat Ray Bradbury yazmış. Tretmanı senaryo hâline getiren ise Harry Essex. Filmdeki birçok şiirsel diyaloğun kaynağının Bradbury olduğu ise aşikâr.

Amatör gök bilimci John Putham(Carlson) ve nişanlısı Ellen(Rush) bir akşam birlikte gökyüzüne bakarlarken bir gök taşı çöle çarpar. John abisinin kullandığı helikopterle ve yanında da Ellen ile birlikte kratere herkesten önce ulaşır. John, abisini ve Ellen'ı geride bırakıp kraterin içine iner ve orada dünya dışı varlıklarla karşılaşır. Ancak düşen kayalar uzay gemisini kapatır ve kimse John'un anlattıklarına inanmaz. Kısa süre sonra kasabada garip olaylar meydana gelmeye başlar.

Oyunculuklar 50'li yıllara özgü olarak biraz tiyatral ancak Richard Carlson rolünü başarıyla canlandırıyor, Barbara Rush'da performansıyla o yıl Altın Küre'de En İyi Yeni(gelen) Oyuncu Ödülü'nü almış. Charles Drake'in şerif karakteri ise diğer karakterlere göre daha derinlikli ve canlandırıcısı da iyi bir performans sergiliyor.

Filmde dönemin Amerikan toplumuna ve psikolojisine dair birçok şey görüyoruz(o dönem üretilen birçok bilim kurgu, fantezi filminde olduğu gibi). 50'li yılların bilim kurgu, fantezi filmlerinde uçan daireler, dünya dışı varlıklar, radyasyon ve etkileri, atom bombası, medeniyetin atomik bir dünya savaşıyla yok olması gibi konular sıklıkla karşımıza çıkıyor -gerçi bunlar günümüzde de önemini koruyan ve hâlâ filmlere konu olan temalar. Ayrıca soğuk savaşın da büyük katkısıyla paranoya dönemin bilim kurgu ve fantezi filmlerinde en çok işlenen temaların başında geliyor. Hollywood'a dönem-dönem baktığınızda üretilen filmlerde film yapımcıları sıcak gündemi, yeni keşifleri, yeni teorileri, toplumun ilgi duyduğu şeyleri ve psikolojisini hep yansıtıyorlar. Kaçış filmi olsalar bile... (Türkiye'de ise üretilen ana akım film ve dizilerde maalesef bunu fazla göremiyoruz). Ve özellikle de bilim kurgu ve fantezi türündeki filmler sosyal okumalara açık olduklarından güzel bir analiz imkanı sağlıyorlar. Universe According to Universal adlı yapım belgeselinde bir konuğun dediği gibi -kelime kelime hatırlamıyorum ama sanırım şöyleydi: Bilim kurgular dünya dışına ve dünya dışı varlıklara bakarken aslında dünyayı ve insanları inceliyorlar.

Film Universal Stüdyosu'nun gösterime çıkan ilk 3-boyutlu filmi. Ben de filmi sonunda orijinal hâlinde 3-boyutlu olarak izleme fırsatına sahip oldum(3-boyutlu blu-ray baskısından). Jack Arnold kompozisyonlarıyla 3. boyutun getirdiği derinliği(z eksenini) başarıyla kullanıyor. Böylece hem izleyiciyi irkilten sahneler çekmiş (örneğin kraterde yukarıdan yuvarlanan taşlar, meteorun ekrana çarpması vs.) hem de derinliği kompozisyonun ve sahnenin dramatikliğini arttırmak için başarıyla kullanmış (örneğin Ellen'ın arkasından uzanan el, şerifin ön plandaki tabancasına uzanışı vs.). Bu sahneleri 2 boyutlu izlediğinizde üzerinizde tam olarak aynı etki uyanmıyor. Filmin hem aydınlatması hem de üç boyutlu sinematografisi çok başarılı. Filmin sinematografı -aynı zamanda özel efekt çekimlerinde de bir usta olan- Clifford Stine.

Ha, bir de dünya dışı varlığın gözünden bakış açısı(POV) çekimlerini de unutmayalım. Bradbury'nin yazdığı orijinal tretmanda dünya dışı varlıklar kendi gerçek hallerinde hiç görülmüyorlarmış. Ancak çekimlerden sonra/ya da çekimlerin sonuna doğru Universal Stüdyo yetkilileri böyle pahalı ve üç boyutlu bir filmde seyircinin dünya dışı canlıları görmeyi arzulayacağını düşündüklerinden film için hızla bir uzaylı yaratılmış. Hızla yapılmış ama gerçekten etkili ve akılda kalıcı bir tasarımı var. Aslında ona baktığınızda konsantre olduğunuz asıl şey: o tek kocaman göz. Monsters Inc. adlı animasyondaki yeşil Mike karakteri sanki bu filmden esinlenilmiş gibi(bunun için bir kanıtım/referansım yok, sadece izlerken aklıma geldi).

It Came From Outer Space hayal gücünüzü harekete geçiren, iyi yazılıp iyi yönetilmiş heyecan dolu bir bilim kurgu.

İlgilisine...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder