THE EXECUTIONER (El Verdugo)
Luis Garcia Berlanga'nın yönettiği bu trajik kara komedinin başrollerinde Nino Manfredi, Emma Penella ve Jose Isbert var.
Filmin senaryosunun çıkış noktası Berlanga'nın bir avukat arkadaşının anlattığı hikâyeden etkilenerek aklına gelen bir imajla başlamış: Bir idam mahkumu idama götürülürken panikler, aynı zamanda infazı gerçekleştirecek görevli de panikler ve caymak ister. Bunun üzerine diğer görevliler ikisini de yatıştırmaya çalışırak onları idamın gerçekleştirileceği yere sürüklerler. Bu imajı doksan dakikalık bir filme çevirmek ise yönetmenin yaklaşık iki yılını alır. Ve senarist Rafael Azcona sonunda Berlanga'nın istediği senaryoyu yaratır.
Bir infaz sonrası cenaze levazımatçısı Jose Luis Rodriguez -istemeyerek de olsa- evine bıraktığı cellat Amadeo'nun kızı Carmen'le tanışır. Biri cenazeci olduğu için, diğeri ise cellatın kızı olduğu için hayatlarında sevgili edinemeyen ikilinin arasında bir ilişki başlar. Jose Almanya'ya gidip yeni bir iş bulmak istese de Carmen'in hamile kalmasıyla bu hayali iptal olur. Evlenirler, çocukları olur. Ardından devlet tarafından Amadeo'ya verilen daireye taşınırlarken evin onlarda kalması için Carmen'in bekar olması ya da damadın devlet görevlisi olması gerekmektedir. Jose evi kaybetmemek için Amadeo'nun baskısıyla cellat olarak işe başvurur. Ve günlerden bir gün göreve çağrılır...
Film bir İspanya-İtalya ortak yapımı olduğundan yapımcılar başrol için hem İtalya'da hem de İspanya'da tanınan bir oyuncu istemişler. Ve bu arzuları onları Nino Manfredi'ye götürmüş. Manfredi filmde başarılı bir performans sergilerken Jose Isbert de performansıyla adeta rol çalıyor.
Filmde yönetmen Berlanga karşı olduğu ölüm cezasını eleştirirken bir yandan da bireyin toplum ve devlet tarafından nasıl yapmak istemediği şeylere yönlendirilebileceğini gösteriyor. Alt metin olarak da toplumsal ve siyasi eleştirilerini mümkün mertebe(Franco rejiminden ötürü) filmine yansıtıyor.
Filmi, 4K çözünürlükteki kare-kare elde(manual) yapılmış restorasyonundan izleme fırsatım oldu, gerçekten çok başarılı bir restorasyon çalışması olmuş. Filmin sansürcüler tarafından kesilen kısımları özellikle de sahne ortasındaki kesmeler belli oluyor(kısa bir atlama oluyor), acı bir iz... Bunun dışında film sesli çekilmediğinden yapılan dublajda diyalog ve dudak uyumsuzluğu bir hayli fazla, bu da izlerken dikkatinizi dağıtabiliyor.
Filmin senaryosunun çıkış noktası Berlanga'nın bir avukat arkadaşının anlattığı hikâyeden etkilenerek aklına gelen bir imajla başlamış: Bir idam mahkumu idama götürülürken panikler, aynı zamanda infazı gerçekleştirecek görevli de panikler ve caymak ister. Bunun üzerine diğer görevliler ikisini de yatıştırmaya çalışırak onları idamın gerçekleştirileceği yere sürüklerler. Bu imajı doksan dakikalık bir filme çevirmek ise yönetmenin yaklaşık iki yılını alır. Ve senarist Rafael Azcona sonunda Berlanga'nın istediği senaryoyu yaratır.
Bir infaz sonrası cenaze levazımatçısı Jose Luis Rodriguez -istemeyerek de olsa- evine bıraktığı cellat Amadeo'nun kızı Carmen'le tanışır. Biri cenazeci olduğu için, diğeri ise cellatın kızı olduğu için hayatlarında sevgili edinemeyen ikilinin arasında bir ilişki başlar. Jose Almanya'ya gidip yeni bir iş bulmak istese de Carmen'in hamile kalmasıyla bu hayali iptal olur. Evlenirler, çocukları olur. Ardından devlet tarafından Amadeo'ya verilen daireye taşınırlarken evin onlarda kalması için Carmen'in bekar olması ya da damadın devlet görevlisi olması gerekmektedir. Jose evi kaybetmemek için Amadeo'nun baskısıyla cellat olarak işe başvurur. Ve günlerden bir gün göreve çağrılır...
Film bir İspanya-İtalya ortak yapımı olduğundan yapımcılar başrol için hem İtalya'da hem de İspanya'da tanınan bir oyuncu istemişler. Ve bu arzuları onları Nino Manfredi'ye götürmüş. Manfredi filmde başarılı bir performans sergilerken Jose Isbert de performansıyla adeta rol çalıyor.
Filmde yönetmen Berlanga karşı olduğu ölüm cezasını eleştirirken bir yandan da bireyin toplum ve devlet tarafından nasıl yapmak istemediği şeylere yönlendirilebileceğini gösteriyor. Alt metin olarak da toplumsal ve siyasi eleştirilerini mümkün mertebe(Franco rejiminden ötürü) filmine yansıtıyor.
Filmi, 4K çözünürlükteki kare-kare elde(manual) yapılmış restorasyonundan izleme fırsatım oldu, gerçekten çok başarılı bir restorasyon çalışması olmuş. Filmin sansürcüler tarafından kesilen kısımları özellikle de sahne ortasındaki kesmeler belli oluyor(kısa bir atlama oluyor), acı bir iz... Bunun dışında film sesli çekilmediğinden yapılan dublajda diyalog ve dudak uyumsuzluğu bir hayli fazla, bu da izlerken dikkatinizi dağıtabiliyor.
Venedikte'de Altın Aslan'a aday olan film törenden FIPRESCI Ödülü'nü alarak ayrılmış. Bu arada film İtalya'da gösterilirken filmin İspanya'da üstünde durulmayan alt metinlerini okuyan insanlar Franco rejimini ve ölüm cezasını protesto etmeye başlarlar(protestolara o dönem Franco rejiminin komünist lider Julian Grimau'yu idam cezasına çarptırmasının ve bu hususta uluslararası baskı altında olmasının da büyük katkısı var). Bunun üzerine Franco rejimi filmi İspanya'daki sinemalardan çektirir, Berlanga ağır bir şekilde eleştirilir ve bir süre(3-4 yıl) sinema filmi çekemez.
The Executioner alt metninde politik ve toplum eleştirisi barındıran ince bir kara mizah örneği.
İlgilisine...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder