1 Ocak 2018 Pazartesi

AGATHA CHRISTIE'S POIROT - (1989-2013)

AGATHA CHRISTIE'S POIROT

Agatha Christie'nin ünlü dedektifi Hercule Poirot'un maceralarının neredeyse tamamını 24 yıllık süreçte ekrana taşıyan dizi 36 adet 51 dakikalık bölüm ve 34 adet de 90-102 dakikalık TV filmi olmak üzere toplam 70 bölümden oluşuyor.

Bazı bölümlerin uyarlamaları kitaplara bir hayli sadık kalırken bazı bölümlerdeyse büyük değişiklikler yapılmış.

Beyaz perdede bir çok ünlü aktör(Peter Ustinov, Albert Finnley gibi) tarafından canlandırılmış olan Hercule Poirot karakterini dizide David Suchet canlandırıyor. Suchet çeyrek asra yakın bir süredir canlandırdığı Poirot karakteriyle gerçekten bütünleşiyor. Öyle ki artık başka bir Poirot performansını bünyem kabul etmemekte.

Poirot, Birinci Dünya Savaşı sırasında Belçika'dan İngiltere'ye sığınmacı olarak gelmiş, yerleşmiş ve kendi dedektiflik bürosunu açmıştır. Bir aristokrat, bir gurme, kendine has eksantrikliklere sahip, simetri ve temizlik gibi takıntıları olan, tisane(bitki çayı) içmeyi çok seven ve fazlasıyla nazik bir dedektiftir. Ünlü gri hücreleriyle ve efsanevi bıyığıyla yürüyen bir beyindir.

Finalde herkesi bir araya toplayıp tiyatral bir gösteriyle suçluyu ortaya çıkarması ise onun en büyük zevklerinden biridir. Bu şekilde ilgiyi üzerinde toplamak ve egosunu tatmin etmek onun için büyük bir haz olmalı. Ve elbette bu tiyatral final sahneleri dramatik olarak bir zirve anı olduğundan izleyicisine bir heyecan fırtınası yaratıyor.

Poirot'u Arthur Conan Doyle'un Sherlock Holmes'ü ile kıyaslarsak Holmes'e nazaran Poirot fiziksel kavgaya hiç girmez, hatta koştuğu nadir görülür, fotoğrafik bir hafızası yoktur, daha sosyaldir. Ama aşk hayatları benzerdir. Poirot aşkı hayatında kaçırmıştır. Kontes Rossakoff onun için bir nevi Holmes'ün The Woman'ı (Irene Adler) gibidir.

Agatha Christie'nin romanlarında sürekli karşımıza çıkmayan Yüzbaşı Arthur Hastings(Hugh Fraser), sekreter Miss Felicity Lemon(Pauline Moran) ve Başmüfettiş James Japp(Philip Jackson) dizide uzun yıllar boyunca Poirot'un yanında yer alıyorlar. Yine Holmes'le kıyaslarsak Hastings bir nevi Watson, sekreter Miss Lemon bir nevi Mrs. Hudson ve Japp de bir nevi müfettiş Lestrade oluyor. Tabii karakterlerin karakteristikleri farklı olsa da hikaye açısından benzer işlevlere sahipler.

Dizi 30'lu yılların başından İkinci Dünya Savaşı'nın patlak vermek üzere olduğu döneme kadar, yani iki dünya savaşı arasındaki zaman diliminde geçiyor diyebiliriz. Ancak The Mysterious Affair at Styles Poirot'un İngiltere'deki ilk yıllarında geçtiği için öykünün 20'li yıllarda geçmesi muhtemel, The Chocolate Box adlı bölümse Poirot'un gençliğinde geçtiğinden 1910'lu yıllar(kitapta 1893) diyebiliriz, final bölümü Curtain ise muhtemelen İkinci Dünya Savaşı sonrasında geçiyor olmalı. Tabii kitaplarda olayların geçtiği yıllar farklı ve Christie'nin de kabul ettiği üzere Poirot'un yaşı hususunda bir tutarsızlık var.

Dizinin prodüksiyon tasarımı ve sanat yönetimi dizinin başından sonuna kadar başarılı bir iş ortaya koyuyor. Gerçek mekanları 30'lu yıllara başarıyla uyarlayarak sıklıkla dizinin prodüksiyon değerini arttırmışlar.

Sinematografik açıdan dizinin 30'lu yılları yansıtan(hissi olarak) bir aydınlatması, noir filmlere özgü gölgelerle çevrili bir görselliği var. Kısaca siyah-beyaz aydınlatmaya yatkın bir aydınlatma yaklaşımı var(televizyonun renk ayarını sıfırlayıp siyah-beyaz izlediğimde bu düşüncem daha da belirginleşti) diyebiliriz. Ancak dizinin 9. sezonundan itibaren dizide daha modern, güncel aydınlatma teknikleri tercih edilir oldu. Alan derinliği azaldı, imajlar daha soft oldu ve parlaklık arttı. Dizi sanırım baştan sona hep 16mm olarak çekilmiş(son birkaç sezondan emin değilim).

Dizinin bestecisi ve tema müziğinin yaratıcısı ise Christopher Gunning. Dizinin sonraki sezonlarında farklı besteciler de görev alıyorlar.

Suchet yıllar içerisinde dizinin yürütü yapımcılarından(executive producer) da biri olmuş, ayrıca dizinin senaryolarına daha fazla katkıda bulunabilmiş. Birçok faydası olduğu ortada ancak bundaki tek sıkıntı kanımca son sezonlarda Suchet'nin dini inancını fazla göz çıkartacak bir şekilde hikâyelere yedirmesi olmuş, örneğin Appointment with Death'de -ki kötü bir bölüm değildir ama- dozu biraz fazla kaçmıştı.

Dizide dönemin İngiliz toplumunun eksantrikliklerini ve toplumdaki 'yabancı' düşmanlığını da sıklıkla yansıtılıyor, eleştiri getiriyor (You foreigner!).

Eğer Kim Yaptı?(Whodunnit) tarzı suç/dedektif hikayelerini seviyorsanız bu dizide Agatha Christie'nin kült dedektifi Hercule Poirot ve arkadaşlarıyla birlikte - ayrıca her bölümde iyi yazılmış ve kalburüstü oyuncular tarafından oynanmış yan karakterler eşliğinde- bir çok maceraya çıkabilirsiniz.

(İlâveten Christie'nin kitaplarını okumanızda da başka zevkler ve faydalar mevcut.)

İlgilisine...

imdb

Ayrıca aşağıda linklerini verdiğim İngilizce blog sayfalarında dizinin bölüm-bölüm analizlerini ve daha pek çok detaylı bilgiyi bulabilirsiniz.

The Chronology of Agatha Christie's Poirot

Investigating Agatha Christie's Poirot


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder